|
Ile zarabiamy i dlaczego tak malo?
Payslipy
Kazda legalnie zatrudniona osoba w UK ma prawo do otrzymywania tzw. payslipow czyli odcinkow wyplaty.
Na tych roznego rozmiaru i koloru kawalkach papieru zawarte sa informacje na temat tego, ile w danym okresie (tygodniu/miesiacu) zarobilismy, ile z naszej wyplaty zostalo potracone na konto ubezpieczenia (National Insurance), podatku (Tax lub PAYE Tax), skladke emerytalna czy tez inne, uzgodnione z nami lub nakazane przez sad oplaty – na przyklad splata kredytu studenckiego czy tez innych dlugow. Wysokosc wynagrodzenia docierajacego na nasze konto w banku czy tez prosto do kieszeni to nasze zarobki pomniejszone o te wszystkie potracenia.
Na odcinku wyplaty znajduja sie tez informacje na temat tego, ile w danym roku podatkowym calosciowo zarobilismy i ile ogolnie zaplacilismy do tej pory podatku i ubezpieczenia.
Stalym elementem sa takze data, imie i nazwisko, numer ubezpieczenia i kod podatkowy (wiekszosc z nas bedzie obecnie miala 603L).
Podatki i kwoty od nich wolne
Zeby zrozumiec dlaczego nasza wyplata czasami jest wieksza a czasami mniejsza mimo tego, ze nie dostalismy zadnych obnizek czy podwyzek nalezy wziac pod uwage fakt, iz kazda osoba w UK ma tak zwany Personal Allowance czyli swojsko brzmiaca kwote wolna od podatku. W tym roku podatkowym (06 kwietnia 2008 – 5 kwietnia 2009) kwota ta to £6,035.00. Oznacza to, ze za pierwsze 6 tysiecy funtow nie placimy podatku, jednakze jesli nie jestescie samozatrudnieni (nie prowadzicie wlasnej firmy) tak naprawde trudno bedzie wam to zauwazyc. Roznica pomiedzy osoba prowadzaca wlasna firme a pracownikiem jest taka, ze wlasciciel firmy teoretycznie nie placi podatku przez caly rok, i dopiero w momencie rozliczania sie wykazuje swoje dochody i od nich bedzie opodatkowany. Nie od calej jednak sumy, ale od tej pomniejszonej o £6,035.00, ktore jest wolne od podatku. Z jednej strony jest to swietna sprawa, poniewaz nikt nam w ciagu roku nie zabiera naszych ciezko zarobionych pieniedzy, jednakze w okresie, kiedy trzeba jednak ten podatek zaplacic moze nas jak obuchem powalic ilosc pieniedzy, ktore jednorazowo musimy wyslac do HMRC (Her Majesty’s Revenue and Customs – czyli fiskusa).
PAYE (Pay As You Earn – w wolnym tlumaczeniu ‘placisz jak zarabiasz’)
Osoby zatrudnione maja te kwote wolna od podatku rozlozona na caly rok. Oznacza to, ze ulamek naszej ulgi jest stosowany przy kazdej naszej wyplacie. Jesli zarabiamy do 40,835.00, pierwsze £6,035 jest wolne od podatku. Za kolejne 34,800.00 bedziemy placic 20%. Za wszystko powyzej tej kwoty bedziemy opodatkowani w wysokosci 40%. Gdyby kwota wolna od podatku nie byla rozlozona na caly rok nasza wyplata przez pierwsze tygodnie lub miesiace bylaby relatywnie duza (bo bez podatku), po czym w momencie gdy wykorzystalibysmy nasza ulge, dopadlby nas podatek i dosc nagle i mocno uszczuplilby nasze kieszenie. To wlasnie ze wzgledu na to dostajemy nasza ulge ‘na raty’. Inne powody sa takie, ze rzad ma stale i czeste zrodlo dochodu zamiast wiekszych kwot pare razy w roku oraz to, ze wiekszosc osob zatrudnionych nie musi sobie zawracac glowy skladaniem zeznan podatkowych (Tax return), poniewaz wszystkim zajmuje sie ich pracodawca.
Dokumenty zwiazane z zatrudnieniem
Payslipy sa bardzo waznymi dokumentami, ktore nalezy zachowywac, poniewaz moga nam sie w pozniejszym czasie przydac. Niektore instytucje, np. banki, prosza o payslipy jako o potwierdzenie faktu zatrudnienia. Innym powodem jest to, ze na tych odcinack jest informacja o naszym kodzie i totychczasowych zarobkach. Jest to szczegolnie wazne w przypadku zmieniania pracy w ciagu roku podatkowego. Normalnie przy zakonczeniu pracy w jednej firmie powinnismy dostac forme P45, ktorej czesc mamy obowiazek przekazac nowemu pracodawcy. Zdarza sie jednak, ze byly szef z roznych powodow zwleka z wydaniem tego dokumentu i wtedy wiekszosc informacji nowy pracodawca moze znalezc na ostatnim odcinku wyplaty dostarczonym przez nowego pracownika.
Inna forma, ktora wszyscy zatrudnieni dostaja na poczatku nowego roku podatkowego to P60, ktora pokazuje cale zarobki i potracenia dokonane w ciagu tego roku.
Zwrot podatku
Liczby te maja duze znaczenie, poniewaz to wlasnie na ich podstawie HMRC dokonuje decyzji na temat tego, czy dana osoba dostanie wzrot podatku.
Generalnie rzecz biorac, jesli pracujesz na pelny etat i przez caly rok, nie ma mozliwosci zebys nie wykorzystal do tej pory swojej ulgi, co niestety oznacza, ze zadnego zwrotu nie dostaniesz. Jednakze, jesli zaczales prace w ciagu roku podatkowego i nie zarabiasz nie wiadomo ile, to bardzo prawdpodobnym moze byc to, ze suma kwot potraconych z twojej wyplaty jest wieksza niz bylaby normalnie do zaplacenia gdyby Twoje zarobki pomniejszyc o Personal Allowance (wolne od podatku £6,035) i wyliczyc z reszty 20%. W takiej sytuacji nalezy Ci sie zwrot podaku, ktory moze byc bardzo przyjemna okolicznoscia. Najczesciej zdarza sie to osobom przyjezdzajacym do Anglii do pracy tylko na pare miesiecy w ciagu roku. Tak jak kazdy inny co wyplate placa podatek, jednakze jego czesc (lub calosc!!!) moze byc zwrocona na ich konto po paru miesiacach od zakonczenia pracy w UK.
Powyzszy tekst zawiera jedynie podstawowe informacje na temat podatkow placonych przez nas w Anglii i dotyczy jedynie dochodow z zatrudnienia lub prowadzenia firmy. Istnieje szereg dodatkowych zasad dotyczacych dochodow z oszczednosci, otrzymywania dywidend oraz zysku od sprzedazy na przyklad nieruchomosci. Jesli macie konkretne zapytania, prosimy o emaile z nimi, a postaramy sie na nie wkrotce odpowiedziec.
09/12/08 AN
|
